Założenie
Proton (skrót od Perusahaan Otomobil Nasional) to pierwszy narodowy producent samochodów w Malezji, założony w 1983 roku z inicjatywy premiera Mahathira bin Mohamada. Celem było uniezależnienie kraju od zagranicznych marek i stworzenie własnego przemysłu motoryzacyjnego.
Pierwszy model – Proton Saga – zadebiutował w 1985 roku i był oparty na technologii Mitsubishi, która przez wiele lat była głównym partnerem technologicznym Proton.
Nazwa „Proton” została wybrana jako nowoczesna, technologiczna i dynamiczna, mająca podkreślać ambicje kraju w zakresie rozwoju przemysłu i postępu naukowego.
Symbolika
Logo Proton przedstawia:
- głowę tygrysa w stylizowanej tarczy – tygrys malajski to narodowy symbol siły, odwagi i niezależności,
- całość utrzymana w nowoczesnym, geometrycznym stylu, z kolorystyką zależną od wersji i epoki (złoto, srebro, niebieski).
Symbolika łączy lokalną tożsamość Malezji z aspiracjami technologicznymi – Proton miał być czymś więcej niż tylko „kopią Mitsubishi”, ale przez lata potrzebował wsparcia technologicznego z zewnątrz.
Aktualnie
Proton dziś działa jako część chińskiego koncernu Geely, który przejął 49,9% udziałów w 2017 roku. Od tego czasu marka przeszła gruntowną modernizację:
- nowe modele (np. X70, X50) są oparte na technologii Geely i Volvo,
- znaczna poprawa jakości wykonania i stylistyki,
- wzrost udziału na rynku malezyjskim i powrót do ekspansji zagranicznej.
Obecna oferta to głównie:
- Saga, Persona, Iriz – tańsze modele miejskie i kompaktowe,
- X50, X70 – SUV-y oparte na chińskich platformach, dobrze oceniane w regionie Azji.
Proton nie jest marką globalną, ale na rynkach takich jak Malezja, Pakistan czy Bliski Wschód odgrywa coraz większą rolę – teraz już nie jako duma narodowa z problemami, lecz jako realny konkurent w klasie średniej dzięki wsparciu Geely i technologii Volvo.
To powrót z zaświatów – nowoczesny, cichy, ale z coraz większym impetem.